THƯ VIỆN TRƯỜNG THCS KHƯƠNG ĐÌNH
GIỚI THIỆU SÁCH THÁNG 02
TÁC PHẨM: BỨC XÚC KHÔNG LÀM TA VÔ CAN
Kính thưa các thầy cô giáo và các em học sinh thân mến!
Hôm nay nhân buổi giới thiệu sách tháng 2, Thư viện sẽ giới thiệu với tất cả các thầy cô giáo và các em học sinh nhà trường cuốn sách: “Bức xúc không làm ta vô can” của tác giả Đặng Hoàng Giang, do nhà xuất bản Nhã Nam xuất bản năm 2017. Cuốn sách dày 516 trang, khổ 14,5cm x 20,5cm.
Theo Descartes, triết gia Pháp thế kỷ 17, nổi tiếng với lời khẳng định: “Tôi tư duy do đó tôi tồn tại”. Đương nhiên tư duy và suy nghĩ đơn thuần là hai việc khác nhau. Trong một ngày chúng ta thật sự tư duy, động não, suy nghĩ tập trung bao nhiêu giờ hay thậm chí bao nhiêu phút? Cái gì kích thích chúng ta tư duy? Đó có thể là một cuốn sách, như Bức xúc không làm ta vô can - tuyển tập các bài viết của tác giả Đặng Hoàng Giang - chẳng hạn.
Các bài trong cuốn sách được chia thành ba chương:
- Chương I có chủ đề về quan hệ giữa cá nhân và đám đông trong xã hội hiện đại.
- Chương II bàn về một số vấn đề phát triển như môi trường, công lý và phân biệt giàu nghèo.
- Chương III bàn tới một số hiện tượng xã hội và trào lưu văn hóa đương đại.
Với lăng kính đa chiều, tư duy tự do phản biện, cách tiếp cận vững chắc của một nhà chuyên môn, tác giả đã mổ xẻ xuyên qua các lớp lang văn hóa, xã hội, đời thường mà hầu hết tất cả chúng ta đều biết để tìm đến thực chất, ý nghĩa đích thực của hiện tượng. Đây thật sự là tác phẩm của một nhà phê bình xã hội (như chúng ta hiểu về cụm từ “nhà phê bình nghệ thuật” , “nhà phê bình văn học” ) mà hiện nay Việt Nam còn thiếu. Và khi xã hội đang trong vòng xoáy của một sự chuyển dịch dồn dập, lộn xộn như tại Việt Nam thì rất cần những cá nhân có công cụ sắc bén để giúp giải mã những trào lưu xã hội và hiện tượng văn hóa đang xuất hiện hằng ngày quanh chúng ta.
Cuốn sách là tập hợp những góc nhìn của tác giả về các vấn đề của xã hội hiện nay. Đặng Hoàng Giang có cái nhìn sâu sắc, nhìn thấu những nguyên nhân sâu xa của vấn đề. Bằng cách phân tích, đánh giá thấu đáo các hiện tượng xã hội, tác giả đã đưa ra quan điểm của mình một cách khéo léo nhưng vẫn rất thẳng thắn. Có những quan điểm ta sẽ gật gù đồng tình, có những cái sẽ khiến ta phải nhìn lại mình, cũng có những quan điểm ta chưa thoả mãn lắm. Tác giả đưa ra một cách nhìn toàn diện từ vi mô đến vĩ mô, từ câu chuyện đạo đức cho đến chuyện Quốc gia đại sự, từ chuyện văn hoá đến chính sách pháp luật. Có những câu chuyện gây bức xúc trong dư luận nhưng khó mà thay đổi nếu không có sự đồng thuận của các nhà lãnh đạo – những người đề ra và thực thi hiến pháp.
Với giọng văn hài hước nhưng chứa đầy tính nhân văn. “Đừng lên án và chỉ trích người nghèo, hãy giúp họ nhen nhóm lên sự tự tin, gây dựng niềm hy vọng với chính bản thân mình”. Lối sống của một người dẫn họ đến sự đói nghèo hay sự đói nghèo đã tạo cho họ lối sống như vậy?
Cuốn sách cho thấy một sự am hiểu rộng của tác giả về mọi lĩnh vực trong cuộc sống. Ông đưa ra những nhận định tinh tế và thấu hiểu từ nhiều góc độ. Có nhiều thứ hay ho trong cuốn sách và tôi xin nêu một vài điểm nhấn.
“Mọi cái tệ hại của con người đến từ chỗ họ không thể rời smartphone để ngồi yên một mình”. Đọc đến đây chắc các bạn không khỏi giật mình và tôi cũng không ngoại lệ.
Cái tát hữu hình của bàn tay vô hình – nền kinh tế thị trường. Nền kinh tế thị trường phát triển kéo theo một loạt hệ lụy của nó – thứ sẽ phá hủy đất nước và con người nếu ta không có những biện pháp kịp thời để “phát triển bền vững”.
Câu chuyện tác giả đề cập đến khiến tôi cảm thấy chua xót nhất là về những cậu bé mới chỉ học cấp ba, chỉ vì giật chiếc mũ 30 nghìn đồng để trêu bạn nữ phải nhận án tù 3 năm với tội danh cướp giật tài sản gây hoang mang dư luận…., giống như bi kịch của nhân vật Jean Valjean trong bộ tiểu thuyết Những Người Khốn Khổ của Victor Hugo, nhận án tù năm năm vì ăn cắp một ổ bánh mì cho mấy đứa cháu. Với cách nói hài hước đầy xót xa, tác giả đã chỉ ra những cái nhân dân thấy mà nhà nước không thấy, sự lo lắng về tương lai của các em… Đọc đến đây tôi có cảm giác hoang mang, không hiểu luật pháp đề ra để giúp con người sống tốt hơn, an tâm hơn hay để phục vụ một lợi ích nào đó?
“Khi quan hệ giữa người với người, giữa người với thiên nhiên trở nên cằn cỗi thì có ngồi trong Lexus người ta cũng chỉ là kẻ bất hạnh”. Tác giả cũng bàn về “hạnh phúc thực sự”, về sự phân hoá giàu nghèo ngày càng tăng cao.
Cuốn sách gồm nhiều chuyện ngắn, mỗi câu chuyện là một quan điểm của tác giả và lôi cuốn từ đầu đến cuối.
Thư viện rất tâm đắc với bài “tôn thờ sách là mê tin dị đoan”. “Mục đích cuối cùng của giáo dục và văn hoá là tạo ra sự bao dung. Chúng ta có thể âu yếm lướt qua các trang sách, nhắm mắt hít vào mùi thơm và lắng nghe tiếng sột soạt quen thuộc của chúng, nhưng việc đó không chứng tỏ chúng ta ưu tú, hay đẳng cấp, hay có văn hoá hơn những người không làm như vậy. Chúng ta có thể học tập vị thiền sư nọ vào thời nhà Đường, người đã quẳng cái tượng Phật vào lửa để lấy hơi ấm, vì nó chỉ là gỗ, tinh thần của Phật không nằm ở đó. Sách cũng thế, để gối đầu giường hay kê dưới chân bàn không quan trọng, chúng chỉ là bột gỗ”.
Tuy nhiên tác giả không chỉ dừng lại ở sự quan sát tỉnh táo và diễn giải lạnh lùng của một nhà khoa học thuần túy. Các bài trong tuyển tập còn toát ra lòng nhân ái của một người dấn thân với số phận mọi người và mỗi người, đặc biệt những tầng lớp, những con người kém may mắn, thua thiệt trong xã hội.
Thư viện xin trân trọng giới thiệu cuốn sách cùng bạn đọc!
Khương Đình, ngày 14 tháng 02 năm 2022